Parçayı hangi kalıpta bükmeliyim?
Abkantımın kapasitesi (tonajı) bu parçayı bükmek için yeterli mi?
V Yatağı ölçüsü : Makine ve kalıpların emniyeti açısından kalınlığın 8 – 10 katı olmalıdır. Örneğin 6 mm için 48 – 60 mm arası V yatağı uygundur.
Kanal genişliği büyüdükçe bükülen kenardaki radüs büyük çıkar. Dolayısıyla hangi radüs sizin için uygunsa o kalıbı seçmelisiniz. Kanal genişliğinin artması bükümü yapılacak parçanın etek boyunun kısalmasına neden olacaktır (b). Bu nedenle, gerektiğinde farklı ölçüde V yatağı da kullanabilirsiniz ancak, makine ve kalıp ömrü için devamlı yapmamak gerekir.
Aşağıdaki tabloya göre 6 mm kalınlıkta, 1 metre genişlikte bir sacı bükmek için ;
V40 mm için: 61 Ton V50 mm için: 45 Ton V60 mm için: 36 Ton V63 mm için: 34 Ton gerekir.
Piyasada 3 metre x 10 mm abkant diye tabir edilen makine 200-220 Ton civarında bir kapasiteye sahiptir. Aşağıdaki tablodan yola çıkarsak
V63 mm için: 110 Ton x 3 metre = 330 Ton gerekir. Bizim makine 220 ton civarında olduğuna göre bu kalınlığı V63 ile bükemeyiz. Zaten V, kalınlığın 8-10 katı olmalıdır demiştik. Kalıp zarar görecektir.
V80 mm için: 80 x 3 metre = 240 Ton gerekir. Zorlanırız. Kalıp zarar görebilir V100 mm için: 60 Ton x 3 metre = 180 Ton gerekir. Bu şekilde sorunsuz büküm yapabilirsiniz.
Devirmeli makas ile giyotin makas farkları nelerdir?
Kesme Kuvveti;
Giyotin Makasta hidrolik kuvvetin %100 ü kesme üzerinde iş yapar
Devirmeli makasta ise %25 kayıp vardır. (Silindirlerin açılı yerleşimi)
Bıçaklar;
Giyotin Makasta üst ve alt bıçakların 4 kenarı da kesme için kullanılabilir
Devirmeli Makasta alt bıçağın 4 kenarı, üst bıçağın ise sadece 2 kenarı kullanılabilir
Bıçak Açı Ayarı;
Giyotin Makasta üst bıçak açısı malzeme kalınlığına göre ayarlanabilir. Makine ve bıçakların ömrü için büyük bir avantajdır
Devirmeli Makasta açı ayarı yoktur. Her kalınlık için sabit bir açıda kesim yapmak zorunda
Bıçak Boşluk Hassasiyeti,
Giyotin Makasta üst gövde, üç yüzeyden yataklanmış olduğundan sentil ayarı neyse odur. Boşluk yapmaz
Devirmeli Makasta ise devirme mekanizması ile üst gövde bağlantısındaki boşluk yüzünden iyi yataklama olmaz ve sentil ayarı tam tutmaz
Kesme Kalınlığı;
Giyotin Makas her kalınlık için üretilebilir ve kullanılabilir
Devirmeli Makas, üretilmiş olsa bile 8 mm üzerindeki kalınlıklarda yapısı gereği uygun değildir
Kaç ton kapasiteli bir prese ihtiyacım var?
Delik Delme, Parça Kesme gibi işlemler için;
Kuvvet (Ton) = Çevre (mm) x Kalınlık (mm) x Çekme Dayanımı (kgf/mm²) / 1000
Örnek 1 : 3 mm St37 malzemede Ø80 mm delik delmek için;
Kuvvet (Ton) = 3,14 x 80 x 3 x 37 / 1000 = 27,88 TON
Örnek 2 : 40mm x 15 mm ölçülerindeki deliği 4 mm paslanmaz çelik üzerinde delmek için;
Paslanmaz çelikte Kesme Dayanımı 600 MPa (yaklaşık 60 kgf/mm²)
Kuvvet (Ton) = (40+40+15+15) x 4 x 60 / 1000 = 26,4 TON
Form verme, flanş bükme, kabartma, derin çekme gibi işlemler için detaylı hesaplamalar gerekir…